Wrzucasz zdjęcia dziecka na Facebooka? Możesz w ten sposób popełnić przestępstwo

Portale społecznościowe w sposób trwały wpisały się już w naszą rzeczywistość. Niektórzy w celu zdobycia dużej liczby "lajków" i uzyskania aprobaty internetowej społeczności są w stanie zrobić bardzo wiele, nawet kosztem własnych dzieci. W tym pędzie do popularności sąd postawił w końcu wyraźną granicę.

O sprawie poinformowała jako pierwsza Gazeta Prawna wskazując, że to pierwszy taki wyrok w Polsce, w którym ojca skazano za wrzucenie na Facebooka zdjęcia syna. Na fotografii dwuletni chłopiec jest nagi, w jednej ręce trzyma butelkę piwa, w drugiej siusiaka. Matka chłopca, która nie była już w związku z jego ojcem, zawiadomiła prokuraturę.

Ojciec dziecka nie czuł się winny (tłumaczył, że jest to zdjęcie artystyczne), ale prokurator nie miał wątpliwości - czyn niefrasobliwego rodzica zakwalifikował z art. 191a kodeksu karnego, który brzmi następująco:

Art.  191a. [Naruszenie intymności seksualnej]
§  1. Kto utrwala wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, używając w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu, albo wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§  2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

W ostatecznym wyroku, który zapadł niedawno, sąd skazał ojca na trzy miesiące prac społecznych. Pierwotnie została orzeczona wyższa kara  (dziewięć miesięcy prac społecznych), ale sąd po apelacji ojca ją obniżył, gdyż matka dziecka też nie była bez skazy - wcześniej sama publikowała na Facebooku zdjęcia nagiego syna zrobione na plaży. Nie były to zdjęcia pozowane i tak jednoznaczne w odbiorze jak zdjęcie wykonane przez ojca, ale również budziły wątpliwości co do zasadności dzielenia się nimi na forum publicznym.

Choć portale społecznościowe stały się częścią naszego życia już kilka lat temu, do tej pory prawo rzadko wkraczało w ten obszar. Choć wielu z nas przecierało oczy ze zdumienia obserwując, jakimi fotografiami znajomi dzielą się się w sieci, jednak uznawaliśmy to raczej za brak dobrego smaku, a nie naruszenie prawa. Nie ma problemu, o ile zdjęcia czy filmy przedstawiają osoby dorosłe, które świadomie rezygnują ze swojej prywatności dla "sławy".

Inaczej jest w przypadku publikowania w sieci zdjęć czy filmów przedstawiających dzieci. Rodzice, choć są prawnymi dysponentami wizerunku swoich dzieci, nie powinni naruszać ich godności osobistej i prawa do prywatności, publikując zdjęcia czy filmy przedstawiające pociechy w krępujących bądź wręcz ośmieszających sytuacjach. Tymczasem wielu rodziców, schowanych za ekranem komputera czy smartfona, nie widząc bezpośrednich skutków swoich działań poza szklanym ekranem, z łatwością przekracza kolejne granice prywatności:

Dla internetowej sławy trollowi rodzice zrobią wszystko. Przebiorą swoje dziecko i sfotografują je z papierosem w ustach, szklaneczką whisky w ręku albo jak uśmiecha się do kieliszka wódki. Jak siedzi wewnątrz sedesu albo w wydrążonym arbuzie. Jak pije razem z kotami rozlane mleko z podłogi. Wszystkie chwyty dozwolone. Jakby z każdym lajkiem dziecko liczyło się coraz mniej - wskazuje autor artykułu opublikowanego na portalu Gazety Prawnej.

Ogłoszony niedawno wyrok po raz pierwszy wskazuje wyraźne granice, za którymi następuje naruszenie przez rodziców godności ich dzieci w Internecie. Być może orzeczenie to skłoni niektórych do refleksji, czy popularność i uznanie w sieci powinny przesłaniać zdrowy rozsądek i szacunek do najmłodszych.

Joanna Borkowska, radca prawny