Współczesne Solanki są miejscem chętnie odwiedzanym przez inowrocławian, a przede wszystkim przez rzesze kuracjuszy oraz turystów. Park Zdrojowy to niewątpliwie atrakcyjny punkt na mapie naszego miasta.
Do rozwoju Inowrocławia oraz regionu pod względem gospodarczym przyczyniła się budowa węzła kolejowego i odkrycie ogromnych pokładów soli. Dzięki temu odkryciu w 1873 powstała warzelnia, a następnie kopalnia soli, a dwa lata później park solankowy.
Założycielem Solanek był przedsiębiorca i prawnik dr Zygmunt Wilkoński. Jednak niektórzy doszukują się prapoczątków uzdrowiska już we wczesnym średniowieczu. Podstawą tych domniemań jest legenda, iż kąpielami w inowrocławskiej solance wyleczyła bezpłodność Judyta, żona księcia Władysława Hermana. Legenda ta jest piękna, lecz niestety nie znalazła potwierdzenia w źródłach. Natomiast w późniejszym czasie tj. w XV i XVI wieku Inowrocław był wskazany jako miasto posiadające łaźnie miejskie – balneum civile, co potwierdza wzmianka w dokumencie wydanym przez króla Kazimierza Jagiellończyka w 1450 roku. Z kąpieli w nich korzystali mieszkańcy uzdrowiska oraz przyjezdni.
Do budowy uzdrowiska 20 listopada 1875 roku parcelę oznaczoną Grodztwo nr. 19 o powierzchni 1 ha i 6a, a 2 lutego 1876 dokupiono parcelę Grodztwo nr.4 o wielkości 3ha i 92a. Nad budową czuwał osobiście Zygmunt Wilkoński wraz z działaczem społecznym Lucjanem Grabskim. Już w 1876 roku oddano do użytku pawilon kąpielowy zaprojektowany wg najmodniejszego wówczas berlińskim stylu okrągłołukowym.
Park został urządzony według projektu Lucjana Grabskiego oraz ogrodnika Michała Brudzińskiego. Park obiegała ocieniona drzewami ale okrężna, z którą łączyły się alejki dzielące ogród na regularne kwatery.
W owych czasach uzdrowisko silnie wpłynęło na urbanistykę Inowrocławia. W latach 80-tych XIX wieku przy alei łączącej uzdrowisko z miastem pojawiły się pierwsze pensjonaty, obok których pobudowano prywatne wille zamożnych mieszczan oraz okazałe kamienice czynszowe. Do wybuchu II wojny światowej śródpolna aleja przekształciła się w ulicę Solankową, która do dziś jest głównym traktem prowadzącym do samego serca uzdrowiska.
W czasie II wojny światowej pacjentami uzdrowiska byli wyłącznie Niemcy, a Polacy nie mieli prawa wstępu do parku ani uzdrowiska. Zniszczono wiele pomników polskości i polskiej kultury w tym założyciela Solanek dr Zygmunta Wilkońskiego. Uzdrowisko podczas okupacji działało normalnie. Pod koniec wojny zdając sobie sprawę z nieuchronnego końca panowania nad Inowrocławiem, zdewastowali uzdrowisko w tym kosztowną aparaturę zabiegową. Do zabezpieczania majątku i uruchamiania uzdrowiska przystąpiono zaraz po wyzwoleniu, w styczniu 1945 roku. W maju 1945 roku było ono gotowe na przyjęcie kuracjuszy dzięki m.in. ofiarności pracowników uzdrowiska i pomocy wojska.
lata od 1877 do 1988 – budowy sanatoriów
1910 – budowa cieplarni
1915 – budowa pijalni wód, głównie „Kujawianki”
1920 – budowa muszli koncertowej
1994 -2001 – prace nad powstawaniem tężni solankowej, ostatecznie otwartej w 2001 roku
[ZT]13258[/ZT]
Zygmunt Wilkoński to nie tylko założyciel Solanek. Przyczynił się także do rozwoju urbanistycznego Inowrocławia. Na terenie sadu doprowadził do powstania ulicy, która znajdowała się w miejscu skrzyżowania dzisiejszych ulic: Królowej Jadwigi I Solankowej do Staszica. Wybudowano przy niej trzy okazałe kamienice, które istnieją do dziś. Nową ulicę nazwano Zygmuntowską, a dopiero w 1928 roku ten odcinek ulicy również nazwano Solankową. Jednak założyciel ma ulicę nazwaną jego imieniem i nazwiskiem wzdłuż wschodniej granicy parku, gdzie mieści się obecnie m.in. Solanki Medical Spa i słynny zegar słoneczny w kształcie pawia.
Rzeźba pawia mieści się przy wejściu do Parku Solankowego. Wiosną i latem otoczona jest dywanem kwiatowym, a po zmroku ozdobiona jest kolorową iluminacją świetlną. Zegar słoneczny został zaprojektowany przez Wita Płażewskiego w 1975 roku, a jej wykonawcami byli toruńscy artyści Ewelina Szczech-Siwicka i Henryk Siwicki.
Warto zatrzymać się na chwilę przy tężni uzdrowiskowej. Prace nad nią trwały od 1994, ale pomysł jej powstania zrodził się już 10 lat wcześnie. Inicjatorem budowy był dr Jan Oset, który kierował Społecznym Komitetem Budowy Tężni Solankowych. Nieżyjący już dr Oset był miłośnikiem ekologii oraz działaniu na rzecz ochrony środowiska. To właśnie były też pobudki do powstania tężni solankowej. Temu zadaniu poświęcił swoją siłę i dzielił się wiedzą fachową.
Należy też zaznaczyć fakt, że uzdrowisko to nie tylko park i sanatoria, to także ludzie , którzy zawsze byli głównym kapitałem zdroju. Na jego sławę składała się ich praca, upór, kompetencje i zaangażowanie. Lekarze oprócz rutynowego leczenia kuracjuszy, prowadzili też badania naukowe nad sposobami leczenia konkretnych schorzeń w warunkach inowrocławskiego uzdrowiska. Były to też często badania pionierskie służące całej polskiej balneologii, czyli medycyny uzdrowiskowej lub przyrodolecznictwa.
[KONKURS]1033[/KONKURS]
Współczesny park zdrojowy został rozbudowany między innymi o atrakcyjne ogrody zapachowe, które są chętnie odwiedzane przez mieszkańców oraz kuracjuszy i turystów. Działania wciąż zmierzają w kierunku daleko idącej modernizacji parku zdrojowego. Najświeższym przykładem może być tutaj barwny mural autorstwa artysty – plastyka Marcina Fołdy, który zdobi ściany sanatorium Oaza.
Tekst i zdjęcia: Joanna Smolak
Reporter KI24.INFO kontakt@mediakurier.pl
0
0
0
0
0
0
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz