W tym roku mija 130 lat od oddania do użytku I Szkoły Miejskiej w naszym mieście, później nazwanej Szkołą Podstawową im. Stanisława Staszica. W rocznicę tego wydarzenia organizowane jest spotkanie absolwentów i grona pedagogicznego nie istniejącej już "Trójki".

18 lutego nauczyciele i byli uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 im. Stanisława Staszica spotkają na uroczystym wieczorku w 130. rocznicę oddania do użytku tej zasłużonej dla miasta placówki. Wspominkowy wieczór odbędzie się w klubie Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej "Rondo" przy ul. Wojska Polskiego 5 na osiedlu Rąbin. W programie przewidziano projekcję filmów i fotografii ilustrujących dzieje szkoły od jej początków aż po współczesność. Nie zabraknie też miejsca na dyskusję i wspomnienia. Chętni zainteresowani udziałem w wydarzeniu mogą zgłaszać się do organizatora - Biura Turystycznego "Piast" pod nr tel. 52 357 54 54.

Ważne! Z uwagi na ograniczoną ilość miejsc - o udziale w spotkaniu decydować będzie kolejność zgłoszeń.

Poniżej przypominamy krótki rys historyczny autorstwa Bronisława Majewskiego opisujący dzieje szkoły. 

16 września 1886 roku oddano do użytku Pierwszą Miejską Szkołę im. Jerzego przy ul. Staszica. W tym dniu odbyło się pierwsze uroczyste posiedzenie Rady Miejskiej. Posiedzenia te w najbardziej reprezentacyjnych wówczas pomieszczeniach miasta, odbywały się przez 19 lat do roku 1905. Szkoła Jerzego ? I szkoła miejska ? przeznaczona była wyłącznie dla chłopców. Uczęszczały do niej polskie dzieci z Inowrocławia i pobliskich wiosek. Była to placówka 6-klasowa. Edukacja zaczynała się w klasie 6-tej, a kończyła w klasie pierwszej. Po osiągnięciu 14. roku życia zwalniano z obowiązku szkolnego. Przyjęć i zwolnień dokonywano przed Wielkanocą i przed wakacjami Świętomichalskimi. Przykładowo w 1889 roku do 20 oddziałów uczęszczało 1460 uczniów. W okresie Kulturkampfu (1871?1878) malała systematycznie liczba przedmiotów wykładowych w języku polskim. Od 1904r. wyłącznym językiem wykładowym był niemiecki. Kadrę pedagogiczną stanowili Polacy i Niemcy. Funkcję rektorów pełnili: Sceku (1886?1904), Kędzierski (1904), Knop (1904?1914) oraz Matschewski (1914?1918).

Ważnym wydarzeniem w dziejach szkoły była odmowa pacierza w języku niemieckim na lekcjach religii przez ucznia pierwszej klasy Mariana Kasprzaka w dniu 17 września 1906 roku, który był początkiem strajku szkolnego na terenie całego miasta. Pomimo stosowanych grzywien, aresztów i kar chłosty przez pruskiego okupanta w ślady Mariana Kasprzaka poszło wielu uczniów inowrocławskich szkół. Strajk szkolny przeciągnął się do wiosny 1907 roku i miał duże znaczenie w obronie ojczystej mowy.

Wyzwolenie, które przyszło 6 stycznia 1919 roku po 147-letniej pruskiej niewoli, przywróciło szkołę Polakom. Szkoła otrzymała imię wybitnego Polaka ? Stanisława Staszica. Kierował nią do roku 1932 znakomity rektor i doskonały wychowawca Bolesław Synoradzki, który przybył z Wągrowca. W roku 1933 progi szkoły po raz pierwszy przekroczyły uczennice.

8 września 1939 roku Niemcy zdobyli Inowrocław i znowu zawładnęli szkołą. Po wyzwoleniu miasta, kilka tygodni funkcjonował tam jeszcze szpital polowy. W Polsce Ludowej zajęcia po raz pierwszy odbyły się 5 marca 1945 roku. W latach 1945?1951 szkołę podzielono na Publiczną Szkołę Powszechną nr 3 im. Stanisława Staszica oraz SP nr 6. W latach 1951?1956 placówce nadano nazwę Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Ponownie imię patrona Stanisława Staszica przywrócono Szkole nr 3 w 1977 roku.

W roku 1986 szkoła obchodziła swoje 100. urodziny. Z tej okazji w 1984 roku otwarto Izbę Pamięci Narodowej. W 1990 roku rozpoczynają się poważne zmiany w oświacie. Do szkół wprowadza się nauczanie religii, a co za tym idzie, pojawiają się znaki krzyża we wszystkich salach lekcyjnych i pomieszczeniach szkolnych, nawiązuje sie ścisła współpraca z parafią Św. Mikołaja. W ostatnim okresie szkoła zaliczana była do mniejszych, liczyła około 350 uczniów, co nadawało jej charakter kameralnej placówki oświatowej.

Los szkoły został przesądzony na sesji Rady Miasta 19 marca 2004 roku. Dla informacji i statystyki dodajmy, że decyzję o likwidacji najstarszej szkoły podstawowej w Inowrocławiu podjęły prawicowe władze miasta z Prezydentem Ryszardem Brejzą oraz przewodniczącym Rady Miejskiej Inowrocławia Janem Koziorowskim na czele. 25 czerwca 2004 roku, po 118 latach aktywnej pracy wychowawczej i oświatowej, po raz ostatni zabrzmiał szkolny dzwonek. Wielu inowrocławian, zarówno uczniów, wychowawców, jak i rodziców, nie kryło żalu i smutku, że na zawsze zniknęła z mapy miasta ?kochana trójka?.

Niestety, historyczna szkoła oraz jej zabytkowy budynek zniknęły z krajobrazu miasta. Nic nie ocalało. Buldożery wjechały na teren ?Trójki? 16 października 2006. Solidny budynek bardzo długo stawiał opór, lecz nic nie było w stanie mu pomóc. Pomimo tego, że podczas rozbiórki budynku, zerwało się kilka stalowych lin, szkoła ostatecznie poddała się. Koparki i buldożery bardzo długo pracowały, aby ściany budynku runęły. 12 stycznia 2007 roku zniknęła ostatnia ściana szkoły. Co pozostało? Tylko stosy cegieł, złomu ? żelazo i gruz. Był to przerażający widok. Szkołę oraz cały teren władze miasta sprzedały prywatnemu przedsiębiorcy, który do tej pory nic nie zrobił mimo upływu 12 lat. Jest to smutne, że w samym centrum uzdrowiskowego miasta, znajduje się tak szpecący i zaniedbany teren, który straszy swym wyglądem.

I tak jeden z kolejnych pomników przeszłości naszego miasta, zasłużony w walce o mowę ojczystą, runął w gruzach i zniknął z mapy Inowrocławia na zawsze.

Zamilkł szkolny dzwonek, wszędzie osiadł kurz, Tajemny świat uczniów trójki nigdy nie powróci już...

Bronisław Majewski