Garść wiosennych ciekawostek

Wczoraj zawitała do nas astronomiczna wiosna, a dziś ta kalendarzowa. Ta pora roku kojarzy się przede wszystkim z budzącą się do życia przyrodą i dłuższymi, cieplejszymi dniami.

Astronomiczna wiosna rozpoczyna się, gdy Słońce wchodzi w znak Barana. To dzień ruchomy, który wypada między 19 a 21 marca. Natomiast kalendarzową datuje się na 21 marca. Różnice te związane są z wędrówką Słońca po niebie. Astronomiczna wiosna przychodzi wraz z równonocą wiosenną, czyli gdy dzień zrównuje się nocą, a Słońce pada prostopadle na równik.

Wiosenne zwyczaje kultywowane w Polsce pochodzą od słowiańskich Jarych Godów. Związane są one z pożegnaniem zimy i powitaniem wiosny. Jednym z najpopularniejszych obrzędów jest topienie lub spalenie Marzanny, czyli słomianej kukły symbolizującej zimę. Natomiast dawniej w kulturze ludowej znany był Gaik. Wówczas młode dziewczęta obchodziły wioski z iglastą gałązką. Zadaniem Gaiku było obudzenie wiosny.

21 marca to też nieformalne święto obchodzone przez uczniów, czyli Dzień Wagarowicza. Jego nazwa mylnie sugeruje, że jest to dzień, w którym bez konsekwencji można opuścić zajęcia lekcyjne. Jednak w niektórych szkołach nie wpisuje  nieobecności uczniom, którzy nie przyszli w tym dniu do szkoły.

Wiosną obchodzone jest wiele świąt. Są to m.in. Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Dziecka. Tym, które najbardziej kojarzy się z wiosną to Wielkanoc. Przypada ona zawsze w pierwszą niedzielę po pełni księżyca, która przypada po równonocy wiosennej. Zobacz też: kurczak gong bao

Pierwszy dzień wiosny celebrowany jest także w innych krajach. Jest on również początkiem perskiego nowego roku. To tradycja mająca blisko trzy tysiące lat. Przez trzynaście dni nowy rok świętuje się w Iranie, na Północnym Kaukazie, w kurdyjskiej części Turcji, północnym Iraku, Afganistanie, Tadżykistanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Kirgistanie, Kazachstanie oraz innych rozproszonych populacjach w Azji Środkowej. Natomiast w Japonii pierwszy dzień wiosny obchodzony jest w marcu lub kwietniu. Świętowanie rozpoczyna się, gdy zakwitnie pierwsza wiśnia. Celebracja polega na podziwianiu urody rozkwitających kwiatów wiśni. Zaś w Bośni w pierwszym dniu wiosny popularny jest festiwal jajecznicy zwany Cimburijada. Wtedy to wszyscy miłośnicy tego dania gromadzą się w Zenice. Jajecznica przygotowywana jest na ogromnych patelniach, a każdy uczestnik imprezy otrzymuje darmową porcję. Jajko symbolizuje nowe życie.

Z wiosną związane są też mity. Według greckiego mitu powrót wiosny zbiega się z powrotem Persefony, córki Demeter, która jest boginią roślin i płodności. Istnieje też mit, że w pierwszy dzień wiosny łatwiej jest postawić jajko na jego czubku. Okazuje się, że zadanie to jest tak samo trudne na początku wiosny, jak i w każdym innym dniu.

Można już wcześniej określić kiedy przyjdzie prawdziwa wiosna. W Beskidzie Śląskim od wieków górale na podstawie obserwacji potrafią określić jaka będzie pogoda. W tym roku typowo wiosenną aurę przewidują od pierwszej połowy kwietnia. Marzec, jak określają ludowym porzekadłem: " w marcu, jak w garncu". Natomiast w Stanach Zjednoczonych wiosna wyznaczana jest podczas celebrowanego 2 lutego Dnia Świstaka. Zgodnie z tradycją, jeśli świstak nie widzi swojego cienia po wyjściu z nory wiosna przyjdzie wcześnie. Jeśli widzi swój cień, zima będzie trwała jeszcze przez kolejne 6 tygodni. Dzień ma swoje korzenie w neolitycznym celtyckim święcie Imbolc, które oznaczało sezonowy punkt  zwrotny oraz zaangażowanie zwierząt w prognozowanie pogody.

[ZT]15562[/ZT]