Konieczność przestrzegania kodeksu pracy dotyczy zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Jeśli zatrudniona osoba działa na szkodę firmy lub po prostu nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, musi liczyć się z konsekwencjami w ramach tak zwanej odpowiedzialności pracowniczej. Sprawdź, jak dzięki niej firmy mogą ubiegać się o swoje prawa!
Mianem odpowiedzialności porządkowej pracownika nazywamy szereg konsekwencji, które ponosi zatrudniona osoba niewywiązująca się ze swoich obowiązków zawodowych. Pod tym pojęciem kryje się zatem swoisty instrument prawny, pozwalający na wymierzenie stosownej kary. Należy podkreślić, że zatrudnione osoby są zobowiązane do przestrzegania Kodeksu pracy, regulaminu wewnętrznego firmy oraz zasad BHP. Jeśli z różnych przyczyn pracownik ich nie respektuje, może spodziewać się konsekwencji materialnych bądź osobistych. W zależności od popełnionego zaniedbania osoba zatrudniona otrzymuje naganę, karę finansową lub nawet natychmiastowe zwolnienie.
Przygotuj ogłoszenie o pracę, dokładnie określając zakres obowiązków oraz wymagania wobec kandydatów. Dzięki temu szybciej uda Ci się znaleźć odpowiednich pracowników.
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności porządkowej pracownika - materialną oraz dyscyplinarną. Oba warianty różnią się między sobą konsekwencjami, jakie są wyciągane wobec zatrudnionej osoby.
Jednym z rodzajów odpowiedzialności porządkowej pracowników jest odpowiedzialność materialna. Zazwyczaj stosuje się ją w przypadku poważniejszych przewinień. Przykładem może być chociażby wyrządzenie szkody na rzecz pracodawcy (na przykład uszkodzenie sprzętu firmowego) - na skutek zaniedbania czy też nieprawidłowego wykonania obowiązków zawodowych. Co do zasady, kara materialna nie może być wyższa niż suma trzech miesięcznych wynagrodzeń zatrudnionej osoby. Należy przy tym podkreślić, że pracownik ponosi pełną odpowiedzialność tylko w przypadku udowodnienia mu winy. Jeśli szkoda powstała na skutek działań pracodawcy, który nie zapewnił zatrudnionej osobie odpowiednich warunków do prawidłowego wykonywania obowiązków zawodowych, pracownik zostaje zwolniony z odpowiedzialności. Przykładem jest chociażby awaria sprzętu, który nie został poddany konserwacji z winy przełożonego. Może się także zdarzyć, że strata została spowodowana na przez kilku pracowników. Wówczas każdy z nich po równo ponosi odpowiedzialność.
Sprawdź pozostałe porady dla pracodawców, w tym te dotyczące obowiązków względem pracowników! -
Innym wariantem odpowiedzialności porządkowej pracownika jest odpowiedzialność dyscyplinarna. Może ona dotyczyć trzech podstawowych kwestii:
Pracodawca sam wyznacza odpowiednią karę, ale wcześniej obowiązkowo przeprowadza postępowanie dyscyplinarne. Jednak przede wszystkim musi on dążyć do wyjaśnienia okoliczności danego zdarzenia i obiektywnego ocenienia stopnia winy pracownika. Następnie wydaje postanowienie o karze, od którego ukarana osoba ma prawo się odwołać. Odpowiedzialność dyscyplinarna może skutkować naganą, pozbawieniem możliwości awansu a w skrajnych przypadkach - zwolnieniem z firmy.
Pracownik, który z różnych przyczyn nieprawidłowo wypełnia obowiązki zawodowe, musi liczyć się z konsekwencjami. Mogą one mieć formę kar finansowych lub dyscyplinarnych. W obu przypadkach pracownik ma możliwość odwołania się od decyzji pracodawcy.