Jak zredukować emisję CO2 w gospodarstwie?

Emisja CO2 i innych gazów cieplarnianych do atmosfery to jeden z głównych czynników przyczyniających się do zmian klimatycznych. Za wzrost efektu cieplarnianego w dużej mierze odpowiada także sektor rolniczy. By przeciwdziałać niekorzystnym skutkom rozwoju rolnictwa, niezbędne jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w gospodarstwach rolnych. Jakie działania mogą podjąć rolnicy w celu zmniejszenia śladu węglowego?

Jak określić emisję CO₂ w gospodarstwie?

Miarą oddziaływania różnorodnych działań na środowisko jest tzw. ślad węglowy. W rolnictwie określa on całkowitą emisję gazów cieplarnianych spowodowaną, bezpośrednio lub pośrednio, przez dane gospodarstwo. Do wyliczenia śladu węglowego rolnicy mogą wykorzystać specjalne narzędzia, takie jak kalkulator co2: Agroemisja. Pozwalają one, na podstawie podanych parametrów, wyliczyć emisyjność gazów cieplarnianych w gospodarstwie dla produkcji roślinnej i zwierzęcej. Dodatkowo pomagają określić, jakie elementy produkcji mają największy wpływ na ślad węglowy gospodarstwa.

Skąd pochodzą gazy cieplarniane w rolnictwie?

Rosnący wpływ rolnictwa na środowisko wynika przede wszystkim z intensyfikacji oraz koncentracji produkcji. Według danych KOBiZE (2022) gazy cieplarniane z polskiego rolnictwa stanowią 8,8% całkowitej emisji kraju. Do głównych gazów cieplarnianych pochodzących z sektora rolniczego należą: podtlenek azotu (N₂O) oraz metan (CH₄). Do ich emisji przyczyniają się przede wszystkim procesy zachodzące w glebach użytkowanych rolniczo oraz chów zwierząt gospodarczych. Źródłami gazów cieplarnianych w rolnictwie są m.in. nawozy sztuczne i naturalne, pestycydy, paliwa, odchody zwierząt.

Sposoby na obniżenie emisji CO₂ w gospodarstwie

Aby zminimalizować wpływ gospodarstwa rolnego na środowisko, warto wdrożyć działania zmniejszające ślad węglowy. Sposób redukcji emisji gazów cieplarnianych powinien być dostosowany do elementów produkcji w największym stopniu oddziałujących na środowisko. Może obejmować on zmiany w nawożeniu, zabiegach agrotechnicznych czy żywieniu zwierząt. W celu zmniejszenia śladu węglowego warto m.in.:

• ograniczyć nawożenie nawozami azotowymi,
• stosować specjalne sposoby uprawy (np. uprawę bezorkową lub uproszczoną z pozostawieniem na polu resztek pożniwnych),
• podawać zwierzętom dodatki paszowe zmniejszające wydalanie metanu,
• uprawiać rośliny odporne na niedobór wody i stres termiczny,
• stosować praktyki rolnicze korzystnie wpływające na glebę (m.in. uprawę międzyplonów, płodozmian),
• hodować odporne rasy zwierząt,
• ograniczyć zużycie wody i wykorzystywać wodę deszczową,
• korzystać z biogazowni.

Bibliografia:

1. Weisbrod J., Dobre praktyki redukcji gazów cieplarnianych w produkcji rolnej, Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie 2023.
2. https://www.gov.pl/web/rolnictwo/emisje-gazow-cieplarnianych-ghg-z-rolnictwa