W Inowrocławiu będą cztery nowe ulice. Zobaczcie, kto będzie im patronował

Na najbliższej sesji radni Rady Miejskiej podejmą decyzję o nadaniu nazw nowym ulicom. Trzy z nich pojawią się w Mątwach, a jedna na Rąbinie.

Jak czytamy w projektach uchwał patronami ulic na nowo powstającym osiedlu domków jednorodzinnych w Mątwach zostaną osoby związane w przeszłości z tą dzielnicą Inowrocławia. Osiedle w rejonie ulicy Mątewskiej wkrótce będzie miało ulice Leona Sobierajskiego, Franciszka Emmonsa i Henryka Górnego. Swoją nazwę otrzyma też ulica zlokalizowana w Rąbinku - pomiędzy ulicami Jęczmienną a Rąbińską. Będzie nazywała się Oliwkowa.

Leon Sobierajski urodził się 28 czerwca 1925 r. w Szymborzu, zmarł 25 marca 1998 r. w Inowrocławiu i spoczął na cmentarzu parafii Opatrzności Bożej przy ul. Mątewskiej. Całe życie związany z Mątwami, gdzie mieszkał i pracował, początkowo w tamtejszej cukrowni, a w latach 1951-1981 w Inowrocławskich Zakładach Chemicznych. Był mistrzem w zawodzie ślusarza maszynowego, później został maszynistą parowozu w fabrycznym oddziale transportu kolejowego. 

Zasłużył się dla kujawskiej kultury ludowej jako kontynuator i organizator obrzędu zapustnego „Kozy”, wznawianego corocznie w ostatni dzień karnawału i zawsze wzbudzającego uznanie i sympatię w społeczeństwie. W orszaku mątewskich ,,Koziarków” od 1945 r. występował m.in. jako „Kominiarz”, ,,Żyd”, „Przewodnik” i „Duży Niedźwiedź”, w 1970 r. objął zaś kierownictwo całego zespołu. 

Dzięki jego zaangażowaniu i staraniom patronat nad ,,Kozą” sprawowały dyrekcja IZCh i władze samorządowe Inowrocławia. Uzyskiwane wsparcie finansowe pozwoliło mu na powiększenie orszaku ,,Koziarków” o nowe postacie, uzupełnienie strojów i rekwizytów, dołączenie do korowodu kapeli ludowej, a także o poszerzenie trasy przemarszu ,,Kozy”, która wędrowała nie tylko po Mątwach i ulicami Inowrocławia, odwiedzając szkoły, przedszkola, instytucje i zakłady pracy, ale także docierała do okolicznych miejscowości. 

Przez kolejne dziesięciolecia potrafił gromadzić wokół siebie liczne grono chętnych do kultywowania tradycji i czynnego uczestnictwa w orszaku „Kozy”, głównie mieszkańców Mątew i pracowników IZCh. Członkami zespołu zostali także jego synowie Andrzej i Piotr, temu ostatniemu w połowie lat 90. powierzył także dalsze kierowanie zespołem. Leon Sobierajski przyczynił się w znakomity sposób do zachowania i utrwalenia 
w świadomości społecznej cennego kujawskiego obrzędu kultury ludowej, który wpisał się na trwałe w wizerunek Inowrocławia i obecnie - wraz z bratnimi orszakami zapustnymi, m.in. szymborskim i włocławskim - umieszczony został przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa.

[ZT]20358[/ZT]

Franciszek Emmons urodził się 1 lipca 1909 r. w Jersey City, zmarł 23 stycznia 1995 r. w Tupadłach i spoczął na cmentarzu parafii Opatrzności Bożej przy ul. Matewskiej w Inowrocławiu. Jego matka - Prakseda z d. Wendland pochodziła z Szubina i w początkach XX w. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie wyszła za mąż za Franciszka Emmonsa. Po jego śmierci wróciła z synem do Szubina, tam też Franciszek ukończył naukę w szkole powszechnej, a następnie został uczniem Seminarium Nauczycielskiego w Kcyni. Już wtedy objawił swój talent muzyczny, należał do szkolnego chóru i orkiestry symfonicznej oraz dyrygował orkiestrą dętą. Od 1929 r., po ukończeniu seminarium, uczył w szkole powszechnej w Koronowie i był też dyrygentem chóru miejskiego.

Powołany do wojska, ukończył „podchorążówkę” i do sierpnia 1931 r. służył w 61. pp w Bydgoszczy. Po przejściu do rezerwy został nauczycielem kontraktowym w Inowrocławiu i Szymborzu, a od września 1932 r. już etatowym nauczycielem w szkole powszechnej w Mątwach. Powrócił wtedy do pracy artystycznej, dyrygował chórem inowrocławskiej „Szarotki” i szymborskiej „Harmonii”, jesienią 1932 r. powierzono mu również funkcję 
dyrygenta w mątewskim Towarzystwie Śpiewu „Halka”. W kampanii wrześniowej w 1939 r. brał udział jako żołnierz inowrocławskiego 59. pp, w czasie walk o Warszawę dowodził oddziałem piechoty, a po kapitulacji osadzony został w obozie jenieckim w Braunschweigu, a następnie do wyzwolenia w styczniu 1945 r. w Woldenbergu.

Po uwolnieniu wrócił do Mątew i dalej uczył w szkole (dzisiejsza Szkoła Podstawowa nr 9 im. Marii Skłodowskiej-Curie). Pracował tam, przez kilka lat także jako zastępca kierownika, do przejścia na emeryturę w 1971 r. W 1945 r. wznowił też członkostwo w „Halce”, będąc przez kolejne dziesięciolecia jednym z jej najbardziej oddanych członków. Funkcję kierownika artystycznego i dyrygenta pełnił w latach 1945-1955, 1961, 1965-1966 i 1968-1979. Za wybitne zasługi dla polskiego ruchu śpiewu chóralnego uhonorowany został Krzyżem Kawalerskim OOP. Przyznano mu także odznakę Zasłużonego Działacza Kultury, posiadał też wiele odznaczeń śpiewaczych, w tym najwyższe wyróżnienie Polskiego Związku Chórów i Orkiestr - Złotą Odznakę z Laurem. 

[ZT]20352[/ZT]

Henryk Górny urodził się 18 stycznia 1931 r. w Mątwach, zmarł 29 stycznia 2016 r. w Inowrocławiu i spoczął na cmentarzu parafii Opatrzności Bożej przy ul. Mątewskiej. W 1950 r. ukończył Państwowe Gimnazjum Przemysłowe w Mątwach, a w 1965 r. tamże Technikum Chemiczne dla Pracujących. W latach 1950-1991 pracował w Inowrocławskich Zakładach Chemicznych na różnych stanowiskach, m.in. był starszym mistrzem w oddziale sody kaustycznej i kierownikiem oddziału sody oczyszczonej. 

Pasjonował się sportem i kulturą fizyczną. Był wszechstronnym sportowcem, w mątewskich drużynach OM TUR i Jedność uprawiał piłkę nożną i lekkoatletykę, w okresie służby wojskowej zdobywał medale w biegach przez płotki i na średnich dystansach w mistrzostwach Pomorskiego Okręgu Wojskowego.

Później poświęcił się tenisowi stołowemu, będąc do 1972 r. zawodnikiem Klubu Sportowego Noteć Mątwy. Od początku lat 70. zajmował się też pracą szkoleniową w sekcji tenisa stołowego mątewskiego klubu i prowadził głównie zespoły kobiece. Był utalentowanym trenerem, a kierowane przez niego drużyny Noteci i później Inowrocławskiego Klubu Sportowego Noteć z sukcesami rywalizowały na różnych poziomach rozgrywek Polskiego Związku Tenisa Stołowego, nawet walcząc o awans do najwyższej ligi. Zawodniczki zdobywały też indywidualne medale w spartakiadach oraz mistrzostwach wojewódzkich i międzywojewódzkich.

W latach 1990-2012 był też trenerem kadry narodowej ,,Sprawni Razem” i prowadził paraolimpijską reprezentację, która na igrzyskach w Sydney (2000) i w Atenach (2004) zdobyła dwa złote, dwa srebrne i brązowy medal, a łącznie w turniejach o randze europejskiej - ponad 160 medali, w tym 42 złote. 

Rozwój tenisa stołowego wspierał także jako działacz sportowy, w latach 70. będąc wiceprezesem zarządu Noteci oraz od 2008 r. - członkiem zarządu Bydgoskiego i później Kujawsko-Pomorskiego Związku Tenisa Stołowego. Posiadał też uprawnienia sędziego klasy mistrzowskiej w tenisie stołowym. 

Odznaczony został m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotym Medalem ,,Za Zasługi dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego”, Złotą Odznaką Polskiego Związku Tenisa Stołowego i Odznaką ,,Zasłużonych dla Sportu”.