Spawalnictwo to bardzo praktyczna i użyteczna dziedzina inżynierii, bez której trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie wielu branż przemysłu. Dzięki niej powstają konstrukcje stalowe, elementy do maszyn przemysłowych, różnego typu urządzenia, instalacje przemysłowe, a także detale, niezbędne w branży motoryzacyjnej czy energetycznej. Dzięki spawaniu można tworzyć nowe obiekty, ale także naprawiać już istniejące. Na czym dokładnie polega spawanie? Jakie zastosowanie w spawalnictwie ma obrotnik spawalniczy?
Spawalnictwo to technika łączenia co najmniej dwóch elementów metalowych poprzez ich miejscowe stopienie i zespolenie. Proces ten najczęściej polega na dostarczeniu odpowiedniej ilości ciepła do spawanego materiału, a w niektórych przypadkach także na użyciu dodatkowego spoiwa tj. elektrody czy drut spawalniczy. Źródłem ciepła jest zazwyczaj łuk spawalniczy tworzony przez prąd generowany przez źródło prądu spawania. Narzędziem, które służy do spawania, jest spawarka. Istnieje wiele metod spawania, wybór odpowiedniej technologii zależy od rodzaju materiału, grubości elementów, celu, jaki ma zostać osiągnięty. Można wyróżnić m.in.:
Spawanie gazowe 311 G – jest przeznaczone do spawania stali niskostopowych i niskowęglowych, żeliwa i mosiądzu. Wykorzystywane jest najczęściej do prac naprawczych, remontowych oraz do spawania cienkich rur.
Spawanie elektrodą otuloną – 111 – MMA – to najstarsza metoda spawalnicza, w której wykorzystuje się łuk elektryczny. Najlepiej sprawdza się w czasie pracy wykonywanych na zewnątrz.
Spawanie elektrodą topliwą w osłonie gazów – to proces, który odbywa się w niewielkiej otoczce z gazu, która blokuje dopływ powietrza atmosferycznego, zanieczyszczeń i wtrąceń. Jeżeli otoczka jest z gazu obojętnego, mówi się o spawaniu MIG. Jeżeli gaz jest aktywny, dochodzi do spawania MAG.
Spawanie elektrodą nietopliwą w osłonie z gazów – 141 – TIG – to uniwersalna, wszechstronna metoda, wymagająca dużej precyzji i dokładności. Wykorzystuje się w niej spoiwo np. pręt czy drut, który topi się nad spawanymi elementami. Plusem tej metody jest brak rozprysków.
Pozostałe metody spawania to: spawanie laserowe, aluminotermiczne, plazmowe, spawanie łukiem krytym, spawanie ultradźwiękowe, automatyczne CNC, zgrzewne, punkowe, tarciowe.
Spawalnictwo ma szerokie zastosowanie w wielu różnych gałęziach przemysłu, wszędzie tam, gdzie potrzebna jest precyzyjna obróbka i łączenie metali. Jest to m.in.:
Przemysł motoryzacyjny – spawanie wykorzystywane jest przy produkcji części samochodowych tj. ramy, nadwozia, układy wydechowe, silniki. Dzięki tej technice można tworzyć trwałe i wytrzymałe komponenty, odporne na różne warunki.
Przemysł budowniczy – spawanie jest niezbędne do tworzenia stalowych konstrukcji, mostów, dźwigów, systemów instalacyjnych.
Przemysł stoczniowy – w trakcie budowy okrętów spawania pozwala łączyć blachy stalowe, potrzebne do budowy kadłubów. Elementy, które powstają, są odporne na wodę oraz zmienne warunki atmosferyczne.
Energetyka – spawanie wykorzystywane jest do produkcji i naprawy takich elementów jak rury, kotły, wymienniki ciepła, instalacje do przesyłania gazów i cieszy. W tym wypadku niezwykle ważna jest szczelność oraz wytrzymałość.
Przemysł chemiczny – w tej branży spawanie wykorzystywane jest do produkcji różnego rodzaju zbiorników, rur, reaktorów, a także w budowie instalacji wymagających wysokiej precyzji i odporności na korozję.
W procesie spawania kluczowe znaczenie ma dokładne ustawienie elementów, które mają zostać połączone. W tym celu stosuje się pozycjonery spawalnicze (zwane inaczej manipulatorami spawalniczymi lub obrotnikami spawalniczymi). To specjalistyczne urządzenia, które pomagają w precyzyjnym ustawieniu i obracaniu materiałów w trakcie procesu spawania. Obrotniki do spawania mają na celu ułatwienie pracy spawaczom, zwiększenie dokładności, a także poprawę efektywności produkcji. Pozycjoner składa się z kilku elementów tj. rama, silnik, przekładnia, łożyska, stół i sterownik. Sercem każdego urządzenia jest silnik, który napędza stół, potrzeby do mocowania opracowywanych elementów. W zależności od konstrukcji i zastosowania manipulator spawalniczy może być jedno- lub wieloosiowy, a także mieć różne systemy sterowania – ręczne lub automatyczne.
Producenci oferują różne rodzaje pozycjonerów spawalniczych, które różnią się sposobem mocowania elementów spawanych, kierunkiem obrotu czy zakresem ruchu. Główne rodzaje to:
Obrotniki spawalnicze – pozwalają na obracanie elementów spawanych wokół osi pionowej. Obrotniki do spawania wykorzystywane są najczęściej do pracy z rurami czy zbiornikami.
Manipulatory spawalnicze – umożliwiają elementów spawanych wokół osi poziomej. Nadają się do pracy z elementami o nieregularnych kształtach tj. skrzydła, kadłuby czy konstrukcje stalowe.
Obrotnice kolumnowe – to urządzenia, które służą do ustawiana detali cylindrycznych. Są przydatne w czasie spawania podwozi, rur towarowych itp.
Pozycjonery spawalnicze są szczególnie przydatne w trakcie pracy z większymi konstrukcjami, takich jak elementy stalowe wykorzystywane w przemyśle stoczniowym, energetycznym, czy konstrukcyjnym. Dzięki pozycjonowaniu elementu w odpowiedniej pozycji spawacz ma lepszą kontrolę nad procesem, a to przekłada się na precyzję spoiny i jakość połączenia. Główne korzyści korzystania z obrotników spawalniczych Bear welding to:
Zwiększenie precyzji – dzięki utrzymaniu materiałów w odpowiedniej pozycji spawacz może uzyskać bardziej równomierne i solidne spoiny.
Większa wydajność i efektywność pracy – pozycjonery umożliwiają szybkie obracanie elementów, a tym samym skracają czas ustawienia i przygotowania do spawania. Zwiększają wydajność pracy o ok. 40%. Ich zaletą jest również to, że eliminują konieczność zmiany pozycji ciała spawacza.
Bezpieczeństwo pracy – komfortowe ustawienie materiału zmniejsza ryzyko kontuzji u spawacza.
Poprawa ergonomii podczas spawania – dzięki pozycjonerom spawacz może utrzymać prawidłową pozycję ciała, co ma duży wpływ na komfort pracy, redukuje zmęczenie i powstawanie problemów zdrowotnych.
Spawanie wymaga wiedzy, doświadczenia, odpowiednich kwalifikacji, a także stosowania odpowiednich narzędzi. Dużym ułatwieniem są pozycjonery spawalnicze, potrzebne w czasie spawania elementów wielkogabarytowych. Dzięki nim można precyzyjnie ustawić spawane elementy, a tym samym zadbać o jakość i wydajność spawania.
Mirosław Amonowicz
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz