Tak właśnie wyglądała Królowa Jadwiga

Słysząc królowa Jadwiga, przed oczami pojawia się nam postać z pocztu królów Polski Jana Matejki. W zbiorach Muzeum im. Jana Kasprowicza mamy zaskakująco inną, nieznaną i piękną podobiznę patronki miasta. Podobno właśnie tak Jadwiga wyglądała!

Autorem podobizny jest Aleksander Borawski (1861-1942) - polski artysta i konserwator zabytków. Trudnego rzemiosła konserwatora uczył się w Paryżu, a zdobytą wiedzę wykorzystywał pracując w Warszawie, Nieborowie, Petersburgu.

W lipcu 1919 r. legendarny opiekun wawelskiego wzgórza prof. Adolf Szyszko Bohusz powierzył mu funkcję kustosza najświętszej polskiej kolekcji – zbiorów wawelskich. W latach 30. A. Borawski mieszkał w klasztorze jasnogórskim, a w czasie wojny w częstochowskim przytułku dla biednych. Zmarł 31 października 1942 r. Na nagrobku na warszawskich Powązkach tytułowany jest artystą malarzem i rzeźbiarzem.

W 1933 r. Aleksander Borawski wydał książkę „Królowa Jadwiga na Wawelu” (pod nazwiskiem autora zamieszczono napis: „Były kustosz zbiorów na Wawelu”). Swą opowieść Borawski zaczyna od pytania: „Czym dla Polaków jest Wawel?”. Odpowiedź znajduje w „Wyzwoleniu” Stanisława Wyspiańskiego: „Na Wawelu wszystko jest Polską...”

Na stronie 67 natrafiamy na prezentowany dzisiaj wizerunek opisany tymi słowy: „Wizerunek odtworzony na podstawie czaszki, odnalezionej w grobie, w r. 1887 oraz portretu z arrasu, z w. XV; na tle: ornament z Pisma Świętego, Orzeł i herb węgiersko-andegaweński Jadwigi z Kurzej Stopy na Wawelu - w. XIV.”

[ZT]21264[/ZT]

W książce Borawski zamieszcza opinię antropologa prof. Kopernickiego, badającego szczątki królowej: „Jadwiga, wysokiego wzrostu, silnej, prawie męskiej budowy, kształtną była, o wysokiem czole, twarzy podłużnej, proporcjonalnym nosie, pięknych, subtelnie zarysowanych łukach brwiowych i dużych oczach”.

Próbując rekonstruować wygląd Jadwigi pisze: „Urodą mogła przypominać piękną Elżbietę, siostrę Kazimierza Wielkiego, bo w głowie tego króla jest coś, co zbliża dwie odnalezione w grobowcach katedry czaszki – Kazimierza i Jadwigi: typowy nos jastrzębi, duże oczodoły, wysunięta szczęka dolna, dobrze zaznaczona na portretach.”

Swoje antropologiczne obserwacje Aleksander Borawski podsumowuje zestawieniem zrekonstruowanych portretów królów Jadwigi i Kazimierza Wielkiego.

Czy tak właśnie wyglądała Patronka Inowrocławia, w której rysach Aleksander Borawski dopatrzył się kujawskich rysów kujawskiego króla?