NIK skontrolowała działalność kulturalną w Gniewkowie. Liczne nieprawidłowości

• Najnowsze raporty Najwyższej Izby Kontroli i Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Gniewkowie ujawniają niepokojące nieprawidłowości w funkcjonowaniu Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Gniewkowie.

• Obie instytucje przeprowadziły niezależne kontrole i zgodnie oceniły działalność MGOKSiR jako dalece niesatysfakcjonującą  w zakresie gospodarowania środkami publicznymi.

Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Gniewkowie oraz w Urzędzie Miejskim w Gniewkowie, skupiając się na realizacji zadań statutowych i gospodarce finansowo-majątkowej. Ujawniono szereg nieprawidłowości w finansowaniu kultury, nadzorze nad ośrodkiem oraz realizacji inwestycji.

W latach 2020–2023 Gmina Gniewkowo przekazywała środki budżetowe na działalność ośrodka kultury bez odpowiedniej weryfikacji rzeczywistych potrzeb. Dotacje celowe w wysokości 163,7 tys. zł w latach 2020–2021 przekazano bez zawarcia umów, co było niezgodne z ustawą o finansach publicznych i uniemożliwiało określenie zasad ich rozliczenia.

NIK wskazała, że wydatki na wydarzenia gminne, takie jak Dożynki 2022 (19,5 tys. zł) i Dni Gniewkowa 2023 (120 tys. zł), powinny być ujęte w uchwale budżetowej jako dotacje celowe lub podmiotowe. Tymczasem zostały one sfinansowane bezpośrednio z budżetu, mimo że ośrodek otrzymał już środki na realizację zadań.

W statucie MGOKSiR w Gniewkowie stwierdzono zapisy niezgodne z przepisami, m.in. dotyczące zbyt szerokiego i nieprecyzyjnego określenia działalności gospodarczej oraz nadzoru gminy nad ośrodkiem. Ustalono również, że nadzór nad instytucją kultury w zakresie innym niż wykorzystanie dotacji nie znajduje podstawy prawnej.

NIK ujawniła również niewystarczającą kontrolę nad rozliczaniem dotacji. Skarbnik Gminy za wystarczające uznała jedynie ustne informacje dyrektora MGOKSiR, bez weryfikacji dokumentów księgowych. W efekcie nie sprawdzono faktycznego wykorzystania dotacji ani zasadności poniesionych wydatków.

Do nieprawidłowości doszło również podczas realizacji inwestycji związanej z budową kompleksu basenów letnich. Projekt zrealizowano bez wcześniejszej analizy opłacalności, odbiór robót przeprowadzono nierzetelnie, a protokoły usterek nie zostały sporządzone. Co więcej, w momencie podpisywania umowy użyczenia obiektu burmistrz błędnie potwierdził, że inwestycja uzyskała wszystkie niezbędne pozwolenia. W rzeczywistości pozwolenie na użytkowanie basenów wydano dopiero rok później.

W MGOKSiR wykryto też wydatki nieuprawnione lub niezgodne ze statutem. Dotyczyło to m.in. zakupu odzieży służbowej (8 tys. zł), umundurowania i sprzętu dla Drużyny Harcerskiej (9 tys. zł) oraz materiałów promocyjnych WOŚP (4,6 tys. zł). Część środków przeznaczono także na poczęstunki i oprawę wystaw, które finalnie zostały przekazane autorce prac.

Problemy dotyczyły również rzetelności sprawozdań. Dane przekazywane do GUS różniły się od informacji zawartych w dokumentacji rocznej przedkładanej burmistrzowi. W latach 2023–2024 występowały także problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań.

NIK zarzuciła MGOKSiR w Gniewkowie także niedostosowanie planów finansowych do realnych przychodów i kosztów oraz wydatkowanie środków z przekroczeniem zaplanowanych limitów. Księgi rachunkowe prowadzono z błędami, nie były one zamykane zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.

Dodatkowo w gminie nie utworzono funduszu rezerwowego, mimo obowiązku wynikającego z ustawy o działalności kulturalnej. Nie przeprowadzono również wymaganych prawem przeglądów technicznych nieruchomości.

W efekcie kontroli NIK sformułowała wobec Gniewkowa liczne wnioski pokontrolne i zawiadomienia o naruszeniach dyscypliny finansów publicznych. Część z nich została już wdrożona, pozostałe są w trakcie realizacji.