Władza rodzicielska: kiedy można jej pozbawić?

Od urodzenia aż do pełnoletności dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców. Oznacza to, że mają oni prawo i obowiązek roztaczać opiekę nad nim samym i jego majątkiem w taki sposób, jaki wymaga tego dobro pociechy oraz interes społeczny.

Władza rodzicielska powinna być sprawowana z poszanowaniem godności i praw osoby małoletniej. Rodzice są zobowiązani do przygotowania dziecka do właściwego funkcjonowania w społeczeństwie, oczywiście odpowiednio do jego zdolności. Niestety, zdarza się, że ten obowiązek jest wykonywany nienależycie, zarówno przez jednego, jak i przez oboje rodziców. W takim przypadku sąd może ograniczyć lub całkowicie pozbawić ich władzy rodzicielskiej.

Rozwód to nie jedyny powód jej ograniczenia

Kiedy sąd ma prawo podejrzewać, że dobro dziecka jest zagrożone i podjąć odpowiednie kroki? Istnieje kilka głównych przesłanek, jakie pozwalają wymiarowi sprawiedliwości orzec o ograniczeniu władzy rodzica. Pierwszą z nich jest rażące zaniedbanie obowiązków względem pociechy, czyli na przykład brak troski o dziecko i jego codzienne potrzeby, celowe unikanie płacenia alimentów albo prowadzenie trybu życia, który zagraża prawidłowemu rozwojowi małoletniego członka rodziny (alkohol, narkotyki). Innym powodem, dla którego sąd może pozbawić władzy rodzicielskiej, jest jej nadużywanie. W tym punkcie zawiera się nadmierne karcenie dziecka, wykorzystywanie seksualne, zmuszanie do pracy ponad siły (tak zarobkowej, jak i w gospodarstwie domowym), a także nakłanianie małoletniego do popełnienia przestępstw. Ostatnia przesłanka to niemożność wykonywania obowiązków rodzica. Jeżeli jeden z opiekunów wyjechał na stałe za granicę, zaginął, jest w areszcie albo cierpi na przewlekłą chorobę, sąd ze względu na dobro dziecka może ograniczyć władzę rodzicielską.

Poznaj skutki pozbawienia władzy rodzicielskiej

Za orzeczeniem o ograniczeniu lub całkowitym pozbawieniu władzy rodzicielskiej idą konsekwencje prawne. Przede wszystkim rodzice są zobowiązani do pracy z asystentem rodziny lub do uczestniczenia w spotkaniach w placówce wsparcia. Sąd określa też, jakie czynności mogą oni względem dziecka wykonywać, a jakie wymagają zezwolenia, a w wielu przypadkach ustanawia nadzór kuratora sądowego. Dziecko natomiast umieszczane jest w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, u osób z rodziny, które wyraziły chęć pełnienia funkcji rodziny zastępczej albo w zakładzie leczniczym. Małoletni może być także skierowany do organizacji przygotowującej do pełnienia obowiązków zawodowych. Warto wiedzieć, że władzy rodzicielskiej można pozbawić jednocześnie obojga rodziców – więcej informacji na ten temat tutaj: https://www.rozwodznia.pl/. Jeżeli podejrzewasz, że w Twoim najbliższym otoczeniu zaniedbywane są obowiązki rodzicielskie względem dziecka, możesz złożyć wniosek o przyjrzenie się tej sprawie do sądu rejonowego (w miejscu zamieszkania małoletniego). Profesjonalna kancelaria, jak chociażby Kancelaria Adwokacka Chojka, pomoże Ci stworzyć pismo urzędowe, a prawnik wyjaśni zawiłości towarzyszące całemu procesowi.