Odszkodowanie z OC - nie zawsze takie samo!

Jak ważna jest kwestia odpowiedzialności za wypadek? Czy współwina pozbawia Cię odszkodowania z OC? Dlaczego ubezpieczyciel może nie wypłacić pełnej sumy poszkodowanemu pasażerowi? Co to jest zasady winy i zasada ryzyka? Między innymi na te pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule.

Wypadek i odpowiedzialność

Według statystyk drogowych w 2018 roku w Polsce zgłoszono ponad 30 tys. wypadków drogowych. Zostało w nich rannych ponad 37 tys. osób. W większości przypadków wskazanie winnego nie było trudne. Jednak zdarzają się sytuacje, kiedy żaden kierowca nie przyznaje się do sprawstwa. Co wtedy robić? Jak ustalić odpowiedzialność za wypadek komunikacyjny?

Jeśli zdarzenie drogowe jest niegroźne, ot zwykła stłuczka, to obaj kierowcy mogą dojść do porozumienia. Wystarczy wtedy spisać oświadczenie. Nie trzeba wzywać policji, dzięki czemu sprawca nie dostanie mandatu. W przypadku wypadku, gdy ktoś zostaje ranny, policja musi być wezwana. Wtedy to ona ustala osobę odpowiedzialną za wypadek. Co jednak w sytuacji, gdy obaj kierowcy są winni?

Współwina, czy coś wtedy dostaniesz?

Wyobraź sobie wypadek, w którym jeden kierowca nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu, a drugi kierowca, który w niego wjechał, przekroczył dopuszczalną prędkość. Zgodnie z przepisami, to kierowca pierwszy jest winny. Drugi zgłasza się do ubezpieczyciela pierwszego i otrzymuje odpowiedź - “Jest Pan współwinny, ponieważ przekroczył Pan prędkość o 45 km/h”. Co to oznacza?

W takim przypadku poszkodowany kierowca drugi otrzyma odszkodowanie. Będzie jednak ono pomniejszone proporcjonalnie do odpowiedzialności za zdarzenie. Ubezpieczyciele określają tę wartość w procentach, czyli przykładowo kierowca pierwszy odpowiada w 60% za spowodowanie wypadku. Kierowcy drugiemu zmniejszą więc odszkodowanie o 40%. 

Pamiętaj, że nie musisz zgadzać się z postanowieniami ubezpieczyciela w kwestii odpowiedzialności i możesz wstąpić nawet na drogę sądową.

Przyczynienie a wysokość odszkodowania? 

Nawet jeśli nie jesteś kierowcą, a jedynie poszkodowanym pasażerem w wypadku, to możesz nie dostać pełnego odszkodowania. Dlaczego? Ubezpieczyciel może obniżyć kwotę odszkodowania, gdy uzna, że Twoje działanie miało wpływ na powstanie szkody.

Przyczynienie określane jest procentowo, czyli podobnie jak przy współsprawstwie. Ubezpieczyciel bada okoliczności zdarzenia i na podstawie dotychczasowej praktyki decyduje o ewentualnym obniżeniu odszkodowania.

Modelowym przykładem takiej sytuacji jest podróżowanie samochodem bez zapiętych pasów. Jeśli dojdzie do wypadku z winy innego kierowcy, a osoba, która doznała urazu, jechała bez zapiętych pasów, to ubezpieczyciel weźmie to pod uwagę i najprawdopodobniej obniży wysokość odszkodowania.

Odmowa wypłaty odszkodowania

Zanim zostanie omówiony ten przypadek, należy wytłumaczyć zasady, na podstawie których wypłaca się odszkodowanie z OC sprawcy.

• Zasada ryzyka mówi, że bez względu na winę, za spowodowane szkody związane z poruszaniem się pojazdem odpowiada kierowca. Ta ostra forma odpowiedzialności kładzie nacisk na ochronę poszkodowanych. Zasada ryzyka stosowana jest w wypadkach, w których brał udział jeden samochód, czyli dotyczy odpowiedzialności kierowcy w stosunku do pieszych oraz rowerzystów. Korzysta się z niej także w ramach ochrony ubezpieczeniowej pasażerów - liczba aut biorących udział w zdarzeniu nie ma znaczenia.
• Zasada winy opiera się na udowodnieniu winy, co skutkuje wypłaceniem odszkodowania za wyrządzone szkody. Aby otrzymać odszkodowania, któryś z kierowców musi udowodnić winę drugiego. Niestety czasami nie bywa to łatwe i kończy się procesem sądowym.

W przypadku odpowiedzialności za zdarzenie na zasadzie winy, sprawa wydaje się prosta. Kierowca, który zostanie uznany za sprawcą wypadku, pokrywa ze swojej polisy OC koszty związane z naprawą pojazdu i powrotem do zdrowia poszkodowanych osób. Chyba że nie ma on wykupionego ubezpieczenia OC. Wtedy będzie musiał pokryć szkody z własnej kieszeni - co może okazać się bardzo kosztowne. Dlatego nie ryzykuj! Najlepsze ubezpieczenie komunikacyjne znajdziesz na Mubi - zarówno OC, jak i AC.

Jednak sprawa komplikuje się w przypadku odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. W jaki sposób pasażer albo pieszy może dostać odmowę wypłaty odszkodowania? Musi on zostać uznany za jedynego sprawcę zdarzenia. Jeśli kierowca jedzie zgodnie z przepisami i niespodziewanie przed maskę wyskoczy mu pijany przechodzień, to nie dostanie on odszkodowania. Uznane zostanie, że to jego działanie w 100% przyczyniło się do wypadku.

Jeśli pasażer jako jedyny przyczyni się do wypadku, to także otrzyma odmowę przyznania odszkodowania. Ciężko sobie wyobrazić takie zdarzenie, by ktoś celowo utrudniał prawidłową jazdę kierowcy. Wyobraź sobie hipotetyczną sytuację, w której ktoś dla żartu, zakryć oczy kierowcy, a ten traci panowanie nad kierownicą i wjeżdża w drzewo. Jeśli żartowniś zostanie poszkodowany, to nie dostanie odszkodowania od kierowcy, który nie mógł uchronić pojazdu od zderzenia.