Jak działa wykrywacz kłamstw?

Ludzie kłamią praktycznie codziennie, aby być uprzejmym lub aby uniknąć zakłopotania lub po prostu chronić swoją prywatność. Niektórzy ludzie oszukują, aby uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami, zaś przestępcy i oskarżeni często mogą kłamać w sądzie. Test na wariografie jest przeprowadzany w celu sprawdzenia, czy dana osoba mówi prawdę. Metoda ta jest szeroko stosowana w kryminologii.

Jak działa wariograf?

Wariograf potocznie nazywany jest „wykrywaczem kłamstw”. Jest to urządzenie służące do sprawdzania, czy dana osoba mówi prawdę. Pierwotnie używany przez policję, jest obecnie używany do szerszego zakresu celów. Testy na wykrywaczu kłamstw są wykorzystywane w postępowaniach sądowych, biznesowych (np. kontrola zatrudnienia i korupcji) oraz do celów prywatnych. W świadomości społecznej krąży wiele mitów na temat funkcji wariografu. Wszakże fałszywy obraz tej maszyny został stworzony w kulturze gdzie jest ona przedstawiana jako "wykrywacz kłamstw", który jasno pokazywałby czy dana osoba mówi prawdę czy jednak kłamie. 

Wariograf dokładnie rejestruje zmiany psychofizyczne w ciele osoby przesłuchiwanej. Uwzględniane czynniki obejmują ciśnienie krwi, oddychanie, tętno i przewodnictwo elektryczne przez skórę. Badanie powinno być wykonane przez specjalistę, ponieważ wymaga odpowiedniej analizy. Samo urządzenie nie wykrywa kłamstw, a pozwala jedynie sprawdzić reakcję organizmu na odbierane impulsy i bodźce. Analiza powinna uwzględniać wszystkie czynniki, które mają wpływ na na dane zdarzenie. Wariograf rejestruje odruchy organizmu związane z określonymi emocjami. Z drugiej strony, kiedy osoba mówi zgodnie lub wbrew swoim wewnętrznym przekonaniom, ujawniają się odpowiadające im emocje. Analiza ekspercka przeprowadzona przez wariograf wskazuje, czy dane zdarzenie mogło się wydarzyć czy też nie. 

Pytania, które są zadawane podczas badania wariografem nie powinny dotyczyć przyszłości, poglądów oraz uczuć podejrzanej osoby. Powinny być one związane z konkretną aktywnością osoby badanej, dlatego odpowiednie brzmi np. "Czy ukradł Pan portfel Pani Kasi?".

Czy możliwe jest aby oszukać wykrywacz kłamstw?

Wariograf to maszyna, czyli odpowiednio zaprogramowane urządzenie, które działa według pewnych niezmieniających się zasad. Rejestruje się wiele reakcji organizmu, obiektywnie odczytuje impulsy wysyłane z ciała badanego, dlatego wariografu nie da się oszukać. Jedyną możliwość aby oszukać wykrywacz kłamstw https://detektywi.net/badanie-wariografem jest operator urządzenia, który analizuje wyniki (np. czy badany udaje zestresowanego, inaczej oddycha, celowo napina mięsień). Jednak dobry fachowiec powinien od razu zauważyć i odnotować określone zachowanie, a następnie wziąć je pod uwagę przy interpretacji i analizie wyników z wykresu. 

Nie wszystkie testy wykrywaczem kłamstw są wiarygodne. Aby były wiarygodne oraz skuteczne, badanie musi być wykonywane zgodnie z zaleceniami i instrukcjami APA (American Polygraph Association), międzynarodowej organizacji zajmującej się badaniem wariografem. Istnieją szczegółowe procedury, które umożliwiają prowadzenie badań wysokiej jakości.