Można by pomyśleć, że po Finroyal czy głośnej aferze z Amber Gold temat piramid ucichnie. Jednak ostatnie miesiące pokazują, że wciąż istnieją na naszym rynku finansowym…, ba mają się nawet całkiem dobrze, jak na przykład sprawa „Grupy Ericius”, prowadzona przez prokuraturę w Warszawie.
W ostatnim czasie InvestProtect przeprowadził na terenie Warszawy szereg działań mających na celu rozpracowanie grupy osób tworzącej piramidę finansową, a powiązanej z jedną z kancelarii finansowych, działającej od 2009 r. na rynku pośrednictwa finansowego na terenie Warszawy, Torunia, Bydgoszczy oraz innych miejscowości. Jak się okazuje zasięg działania tej grupy obejmuje całą Polskę, a także teren Serbii, Chorwacji oraz Hiszpanii.
Jak można było się spodziewać, czynności podjęte w następstwie informacji uzyskanych dzięki Prokuraturze Okręgowej w Warszawie , dotyczącej mechanizmu działania piramidy , pozwoliły zebrać dosyć szczegółowe informacje na temat istniejącego procederu.
Mechanizm jakim posługują się organizatorzy piramidy polega na oferowaniu swoim klientom miedzy innymi inwestycji w obligacje korporacyjne oraz certyfikaty uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zamkniętych. Pierwszy ze wspomnianych instrumentów stanowi dłużny papier wartościowy wyemitowany przez przedsiębiorstwo, który przez klientów często kojarzony jest z obligacjami skarbowymi – niesłusznie. O ile bowiem emitenci obligacji skarbowych, co do zasady należą do podmiotów wypłacalnych, o tyle w przypadku nabywania obligacji korporacyjnych należy dochować szczególnej ostrożności i zadbać o należyte zabezpieczenie powstającej z ich tytułu wierzytelności. Odnosząc się natomiast do kwestii przedmiotowej kancelarii stwierdzić należy, że trudno jest znaleźć podmiot, którego obligacje nabywali inwestorzy i który nie popadłby w problemy finansowe skutkujące niedokonaniem wykupu obligacji.
Podobny los spotkał inwestorów, którzy nabyli za pośrednictwem kancelarii certyfikaty uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zamkniętych prowadzonych przez jedno z towarzystw funduszy inwestycyjnych, wobec którego w sierpniu tego roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności oraz nałożyła na nie maksymalną karę w wysokości 5 mln zł. Miało to związek z zarządzaniem przez towarzystwo funduszami inwestycyjnymi w sposób nierzetelny, niezapewniający zachowania należytej staranności i niezgodny z zasadami uczciwego obrotu. Ponadto ww. podmiot nie uwzględniał najlepiej pojętego interesu funduszy oraz ich uczestników, a także nie zapewniał stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego.
By zrozumieć w pełni sposób funkcjonowania kancelarii warto bliżej przyjrzeć się jej „modelowi biznesowemu”. Sprowadzał się on do następującej sekwencji działań:
W tym miejscu wskazać należy, że osoby bezpośrednio zaangażowane w działalność kancelarii nie posiadały licencji doradców inwestycyjnych, choć padło podejrzenie, że ich działalność stanowiła doradztwo inwestycyjne, a nie jak wskazywali sami zainteresowani – doradztwo finansowe. Warto podkreślić, że, pomimo podobieństwa nazw, istnieje diametralna różnica pomiędzy tymi dwoma rodzajami działalności gospodarczej. Przede wszystkim doradztwo inwestycyjne jest działalnością licencjonowaną, nadzorowaną i zastrzeżoną dla określonych kategorii podmiotów. W celu uzyskania licencji doradcy inwestycyjnego konieczne jest zdanie trzystopniowego regulaminu, który weryfikuje posiadanie odpowiedniej wiedzy o rynku finansowym.
Z kolei działalność doradcy finansowego nie jest działalnością regulowaną, a tym bardziej licencjonowaną. By zostać doradcą finansowym, nie jest konieczne zdanie żadnego egzaminu. Obok poziomu posiadanej wiedzy, przedstawiciele tych zawodów różnią się od siebie również zakresem posiadanych kompetencji. Doradztwo inwestycyjne polega na przekazywaniu klientowi przygotowanej rekomendacji w oparciu o potrzeby i sytuację klienta, dotyczącej nabycia lub zbycia instrumentu finansowego albo dokonania innej czynności wywołującej równoważne skutki, której przedmiotem są instrumenty finansowe. Przy czym rekomendacja ta może przybrać formę pisemną, ustaną lub inną spełniającą wymóg trwałego nośnika, w szczególności elektroniczną.
Komisja Nadzoru Finansowego w opublikowanym komunikacie wprost wskazuje: „działalność pośrednika finansowego polegająca na świadczeniu na rzecz klienta, na jego wniosek albo z inicjatywy danego pośrednika osobistej rekomendacji w odniesieniu do jednej lub większej liczby transakcji na instrumentach finansowych stanowi doradztwo inwestycyjne”.
Jak to się ma do kancelarii będącej pod lupą InvestProtect? A no ma się znacząco, bowiem prowadzenie działalności doradztwa inwestycyjnego bez wymaganego zezwolenia wypełnia znamiona czynu zabronionego. Firma śledcza z powodzeniem prowadzi czynności zmierzające do zweryfikowania i udokumentowania okoliczności świadczących o wykonywaniu przez kancelarię działalności doradztwa inwestycyjnego bez wymaganej licencji.
Niestety piramidy finansowe będą się odradzać i należy zawsze zweryfikować potencjalną inwestycję za nim przeznaczy się własne oszczędności życia. Pamiętajmy, aby środki finansowe lokować lub dawać w zarządzanie tylko bankom, Spółdzielczym Kasom Oszczędnościowo-Kredytowym, funduszom emerytalnym, domom maklerskim, funduszom inwestycyjnym czy firmom ubezpieczeniowym. Są to instytucje finansowe, które nadzoruje Komisja Nadzoru Finansowego. Wykaz takich podmiotów można znaleźć na stronie https://knf.gov.pl/podmioty/wyszukiwarka_podmiotow.
Opisany przykład dotyczy wybranej sprawy i nie można go kojarzyć z każdą kancelarią świadczącą tego rodzaju usługi, gdyż znaczna ich część prowadzi profesjonalne usługi z zakresu doradztwa finansowego.
Zachęcamy wszystkie osoby posiadające jakiekolwiek informacje dotyczące przedstawionej sprawy, do kontaktu z koordynatorem Wojciechem Zawadzkim pod numerem tel. 730 868 864.
