Zespół policystycznych jajników jest zaburzeniem o różnorodnym podłożu, w tym genetycznym, metabolicznym, endokrynologicznym i środowiskowym. Dotyka kobiet w wieku rozrodczym. W badaniu USG uwidacznia się poprzez liczne pęcherzyki w jajnikach. PCOS wiąże się z brakiem owulacji, nadprodukcją męskich hormonów płciowych, a czasem także z insulinoopornością. Uważa się, że zaburzenie częściej dotyka kobiet otyłych lub prowadzących niezdrowy tryb życia. Nieleczony PCOS może wpływać na rozwój zaburzeń metabolicznych, chorób układu krążenia czy pojawienie się cukrzycy typu II.
Jeśli podejrzewasz u siebie zespół policystycznych jajników, umów się na wizytę do specjalisty. Ginekolog z Łodzi lub innego miasta zbierze wywiad, przeprowadzi odpowiednie badania i postawi diagnozę.
Zespół policystycznych jajników może wiązać się z bardzo różnorodnymi symptomami, a sugerować jego obecność może współistnienie kilku z nich. Wśród najczęściej występujących objawów wymienić można:
Całkowity brak lub rzadkie występowanie owulacji charakterystyczne dla zespołu policystycznych jajników sprawia, że u części kobiet zaburzenie to skutkuje niepłodnością.
Jeśli któreś z wymienionych wyżej symptomów zauważyłaś także u siebie, zgłoś się do lekarza. Tylko ginekolog w Łodzi, lub przyjmujący w innej miejscowości, może wykluczyć inne choroby, postawić diagnozę, a na jej podstawie dobrać odpowiednie leczenie.
Sygnałem wskazującym na konieczność podjęcia badań i diagnostyki w kierunku PCOS są przede wszystkim zaburzenia miesiączkowania (zbyt krótkie lub zbyt długie cykle bądź nagły brak krwawienia), choć przyczyny takich nieprawidłowości mogą być różnorodne. Zwykle zespół policystycznych jajników diagnozowany jest jeśli spełnione zostaną dwa z trzech poniższych kryteriów:
Diagnostyka ma na celu wykluczenie innych zaburzeń hormonalnych skutkujących podobnymi objawami. W tym celu zbiera się wywiad lekarski, wykonuje badanie ginekologiczne, USG jajników, badania hormonalne oraz test OGTT.
Wiele kobiet dowiaduje się o zespole policystycznych jajników dopiero podczas problemów z zajściem w ciążę.
Przed wprowadzeniem leczenia farmakologicznego zwykle rozpoczyna się od nieinwazyjnych metod, takich jak zmiana trybu życia, rozpisanie diety bogatej w owoce, warzywa i produkty o niskim indeksie glikemicznym, wykluczenie niezdrowych nawyków żywieniowych oraz wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Kroki te mają prowadzić do utraty masy ciała (jeśli PCOS towarzyszy nadwaga lub otyłość).
W przypadku, jeśli działania te okazują się nieskuteczne, lekarz może podjąć decyzję o wprowadzeniu leczenia farmakologicznego, które zawsze dobierane jest indywidualnie. Zwykle wprowadza się metforminę oraz środki dostosowane do potrzeb pacjentki (np. cytrynian klomifenu w przypadku kobiet planujących przywrócić owulację i zajść w ciążę czy antyandrogeny lub dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne u pacjentek nieplanujących ciąży). Wskazane jest również pozostawanie pod stałą opieką lekarza rodzinnego oraz innych specjalistów (u kobiet zmagających się z nadwagą – dietetyka, a z zaburzeniami lękowymi bądź depresją – psychiatry lub psychoterapeuty).
Leczenie zespołu policystycznych jajników polega na zapobieganiu jego objawom. Po zaprzestaniu leczenia symptomy mogą powrócić.